Tên biện pháp: Biện pháp rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ lớp Mẫu giáo 3 – 4 tuổi A3 trường mầm non Phương Nam.
Họ và tên giáo viên: Nguyễn Thị Hương Lan
Dạy tại nhóm, lớp: MG 3 – 4 tuổi A3
Cơ sở giáo dục mầm non: Trường mầm non Phương Nam Huyện (TX, TP): Thành phố Uông Bí – Tỉnh Quảng Ninh
I. Mục đích của biện pháp:
* Đối với trẻ:
Trẻ có ý thức bỏ rác đúng nơi quy định.
Trẻ có hành động nhặt rác khi thấy rác trên sân trường. Lớp học và ở nhà sau đó bỏ vào thùng rác.
Trẻ nhắc nhở khi thấy hành động vứt rác không đúng nơi quy định của người lớn.
* Đối với bản thân:
Bản thân tìm hiểu kỹ và sâu sắc hơn tầm quan trọng của môi trường trong cuộc sống của con người.
Nhận thức rõ ràng hơn việc bỏ rác đúng nơi quy định là việc cần thiết. Để bảo vệ môi trường sống, đó là trách nhiệm của bản thân nhưng cũng mang lại hiệu quả cho bản thân.
* Đối với phụ huynh:
Phối hợp với giáo viên trong lớp giáo dục nhắc nhở trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
II. Nội dung của biện pháp:
Giáo dục kỹ năng sống đang trở thành một nhiệm vụ quan trọng đối với giáo dục Mầm non. Phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non sẽ giúp trẻ làm chủ cuộc sống, sống an toàn, trẻ có hành vi và thói quen lành mạnh.
Trong giáo dục kỹ năng sống cho trẻ thì bỏ rác đúng nơi quy định cũng là một vấn đề hết sức quan trọng. Bỏ rác đúng nơi quy định là một thói quen tốt cần dạy trẻ ngay từ lứa tuổi còn nhỏ. Vì mỗi con người đều có trách nhiệm giữ Trái đất sạch sẽ, kể cả trẻ em ở bất kỳ độ tổi nào. Không bao giờ là quá sớm để nói chuyện với trẻ về các vấn đề môi trường như ô nhiễm, sản phẩm tái chế hay vứt rác bừa bãi.
Đặc biệt, trẻ nhỏ đã quá quen thuộc với hình ảnh rác thải bừa bãi trên mặt đường, bãi cỏ hay vỉa hè. Vì vậy, cần phải để cho trẻ hiểu rằng rác không phải nơi nào cũng có thể vứt mà phải vứt vào đúng nơi quy định.
Trong năm học 2020- 2021, tôi được phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo 3 – 4 tuổi A3, qua quan sát đầu năm, tôi thấy trẻ hầu như chưa có ý thức vứt rác đúng nơi quy định, trẻ thờ ơ khi nhìn thấy rác rơi ở lớp, ở sân trường. Nhiều hôm, sau khi tổ chức xong một hoạt động, trên sàn lớp tôi rất nhiều rác do trẻ vứt ra, gây mất thẩm mỹ, mất thời gian giáo viên dọn dẹp.
Kết quả khảo sát cụ thể như sau:
| Nội dung | Tháng 9/2020 | |
| Đạt | Chưa đạt | |
| Trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định
|
5/14 = 35.7% | 9/14 = 64.3% |
| Trẻ có ý thức giữ gìn môi trường sạch sẽ | 3/14 = 21.4% | 11/14 = 78.6% |
Nguyên nhân:
Thứ nhất, do trẻ độ tuổi còn nhỏ, ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường chưa cao.
Thứ hai, xuất phát từ bố mẹ quá nuông chiều trẻ, muốn phục vụ con mọi lúc, mọi nơi,
không nhắc nhở trẻ tự chủ động vứt rác sau khi ăn, uống mà làm hộ trẻ.
Như chúng ta đã biết, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ lứa tuổi mầm non là thích khám phá, thích tìm tòi, thích phát hiện, thích được tuyên dương, tư duy trực quan trừu tượng… Nếu như chúng ta chỉ dùng bằng lời nói, nhắc nhở trẻ hàng ngày. VD ngày nào cũng nhắc “Con phải bỏ rác vào thùng rác…” thì sẽ không có hiệu quả, và trẻ cũng sẽ quên ngay.
Xuất phát từ lý do trên, tôi nhận thấy rằng phải tìm ra biện pháp, cách thức để rèn cho trẻ có kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định, chủ động nhặt và bỏ rác vào thùng khi nhìn thấy rác rơi ở sân trường, lớp học hay ở nhà. Và trẻ có thể nhắc nhở người lớn không vứt rác bừa bãi. Và tôi đã thực hiện biện pháp “Một số biện pháp Rèn kỹ năng vứt rác đúng nơi quy định” để nghiên cứu trong biện pháp này tôi đã đưa ra hai giải pháp chính:
1. Rèn trẻ kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định.
2. Xây dựng môi trường lớp học sạch sẽ, đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp. Trong nội dung nêu trên tôi đặc biệt quan tâm giải pháp 1“Rèn trẻ kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định” được coi là một trong những giải pháp quan trọng chủ đạo xuyên suốt.
* Giáo dục trẻ kĩ năng bỏ rác đúng nơi quy định qua hoạt động học:
Như chúng ta đã biết, trong xã hội hiện nay các gia đình thường chú trọng đến việc học kiến thức của trẻ mà không chú ý đến phát triển các kỹ năng cho trẻ. Luôn bao bọc, nuông chiều, làm hộ trẻ khiến trẻ ỷ lại.
Chính vì vậy ngay đầu năm học khi xây dựng kế hoạch, tôi đã lựa chọn “MT 91: Trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định. Tiết kiệm điện nước.”, trong đó có nội dung bỏ rác đúng nơi quy định. Và tôi đã xây dựng hoạt động “Bé nhớ bỏ rác đúng nơi quy định” với mục tiêu đưa ra như sau:
- Kiến thức: Trẻ biết bỏ rác vào thùng rác, không vứt rác bừa bãi
- Kỹ năng: Rèn luyện tính tự giác, ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ
- Thái độ: Trẻ thấy rác ở sân trường, lớp học trẻ nhặt rác bỏ vào đúng nơi quy định để giữ gìn vệ sinh môi trường.
Trong hoạt động, tôi hướng dẫn trẻ bỏ rác vào thùng rác thông qua các hình ảnh, video. Trẻ biết hành động vứt rác bừa bãi là một thói quen xấu và có ý thức nhắc nhở người khác không vứt rác bừa bãi.
Trong các hoạt động học khác:
Ngoài tiết học giáo dục phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội. Tôi còn lồng ghép giáo dục trẻ bỏ rác đúng nơi quy định trong các hoạt động học khác.
VD: Trong hoạt động tạo hình xé dán, tôi giáo dục trẻ khi xé thừa giấy. Các con bỏ gọn gàng vào rổ, không nên vứt xuống sàn nhà làm bẩn lớp. Sau hoạt động, tôi cho trẻ lấy rổ đổ giấy vào thùng rác.
Hay trong hoạt động dạy trẻ đọc thơ “Bé giữ vệ sinh môi trường”. Tôi đặt câu hỏi “Nhờ ai mà sân trường mát sạch?”. “Các bạn nhỏ đã làm gì để giữ cho sân trường sạch sẽ?”… Từ đó tôi giáo dục trẻ nhặt lá cây, vỏ bánh kẹo, hộp sữa… Bỏ vào thùng rác để giữ cho sân trường sạch sẽ.
Trong hoạt động âm nhạc, qua bài hát “Bé quét nhà”, giáo dục trẻ giúp bố mẹ những công việc vừa sức như quét nhà, cất dọn đồ chơi, giúp cho nhà cửa luôn sạch sẽ.
Trong hoạt động thể dục, làm quen với toán, hay khám phá tôi thường xuyên nhắc nhở trẻ cất gọn đồ dùng, đồ chơi sau khi chơi song, không vứt ra lớp để giữ gìn vệ sinh lớp học.
* Dạy trẻ kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định qua việc tổ chức lồng ghép trong các hoạt động trong ngày của trẻ:
Bên cạnh lồng ghép rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định trong các hoạt động học thì tôi thường tổ chức rèn trong các hoạt động trong ngày
Hoạt động ngoài trời: Tôi tổ chức cho trẻ nhặt lá cây trên sân trường bỏ vào thùng rác, tổ chức cho trẻ đi dạo chơi, nhận xét quang cảnh sân trường để trẻ thấy sân trường sạch sẽ, và biết được công lao của các cô hàng ngày quét dọn sân trường, từ đó trẻ có ý thức không vứt rác ra sân trường.
Hoạt động góc: Thông qua các góc chơi, trẻ biết giữ gìn, xếp dọn đồ chơi trong lớp đúng nơi quy định sau khi chơi song. Đối với những nguyên liệu thừa (giấy, vỏ hộp…) trẻ bỏ vào thùng rác.
Hoạt động ăn: Giáo dục trẻ ăn gọn gàng, sạch sẽ, không nói chuyện trong khi ăn làm rơi vãi cơm. Khi cơm bị rơi vãi thì giáo viên nhắc nhở trẻ bỏ vào đĩa đựng cơm rơi, không nên vứt xuống nền nhà.
Chơi, hoạt động theo ý thích: Tôi thường cho trẻ xem các hình ảnh, video. Về giữ gìn vệ sinh môi trường, hành động đúng- sai trong bảo vệ môi trường, vứt rác đúng nơi quy định. Để từ đó trẻ có những hành vi tốt, hành vi đúng trong bảo vệ môi trường, biết vứt rác đúng nơi quy định.
* Tuyên truyền và phối hợp với cha mẹ trẻ để rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ tại nhà.
Việc tuyên truyền và phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một nhiệm vụ quan trọng, tạo sự liên kết và thống nhất giữa gia đình và nhà trường về nội dung, phương pháp, cách thức tổ chức giáo dục trẻ ở lớp cũng như ở gia đình.
Nếu chỉ rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ khi ở trường thôi thì chưa đủ, môi trường gia đình rất thích hợp để rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ. Trẻ được tiếp thu các kỹ năng thông qua gia đình một cách tự nhiên, nhẹ nhàng mà lại hiệu quả cao.
Tôi tuyên truyền với phụ huynh rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ thông qua các hình ảnh, nội dung trong góc tuyên truyền. Tôi sưu tầm các hình ảnh, bài tuyên truyền giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ trên mạng hay trên báo để dán ở góc tuyên truyền dành cho cha mẹ trẻ để phụ huynh khi đưa con đến lớp có thể đọc. Qua đó, phụ huynh hiểu được việc rèn cho trẻ kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định là rất cần thiết.
Một số biện pháp Rèn kỹ năng vứt rác đúng nơi quy định
Ngoài ra, tôi trao đổi thường xuyên, hằng ngày với phụ huynh qua điện thoại, zalo. Hoặc trao đổi trực tiếp thông qua giờ đón trẻ, trả trẻ.
Ngoài ra, tôi và phụ huynh cùng trao đổi những hình ảnh bé có hành vi tốt khi ở lớp. Và ở nhà trên zalo nhóm lớp để phụ huynh được biết và cùng phụ huynh trao đổi. Thảo luận về các vấn đề cần quan tâm.
Cha mẹ có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng tự phục vụ bằng cách tạo cơ hội cho trẻ làm những công việc vừa sức ở nhà như. Giúp mẹ quét nhà, xếp dọn đồ dùng đồ chơi, vứt rác vào thùng…
* Cô giáo là tấm gương cho trẻ noi theo:
Đa số thời gian của trẻ là ở trường, học tập và sinh hoạt cùng cô. Luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô được trẻ quan tâm nhất. Nên cô giáo phải luôn là tấm gương sáng để trẻ học tập và noi theo. Nhận thức được vấn đề trên tôi luôn chuẩn mực trong lời ăn tiếng nói, ân cần và niềm nở.
Và nhất là cô giáo phải là người cẩn thận, sạch sẽ, không xả rác bừa bãi. Vứt rác đúng nơi quy định để từ đó trẻ học tập cô. Vì trẻ độ tuổi còn nhỏ, nên thường có hành động bắt chước người lớn. Nên muốn rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ thì trước hết. Cô giáo và bố mẹ phải là người có ý thức trong hành động bỏ rác.
Giải pháp 2. Xây dựng môi trường lớp học sạch sẽ, đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp.
* Môi trường vật chất:
Bao gồm các góc chơi, và trong các góc chơi có các đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị mầm non, nguyên vật liệu mở để cho trẻ được hoạt động, và trải nghiệm… Các đồ dùng này đảm bảo sạch sẽ, được sắp xếp khoa học, gọn gàng, ngăn nắp. Để từ đó hình thành cho trẻ tính cẩn thận, sạch sẽ, gọn gàng.
* Môi trường tinh thần
Đối với bậc học mầm non thì “Trường là nhà, cô là mẹ”. Vì vậy, tạo môi trường tinh thần với trẻ là rất cần thiết. Tôi tạo cho trẻ mối quan hệ gần gũi giữa cô và trẻ bằng những cử chỉ, hành động, nét mặt, bằng sự âu yếm, sự yêu thương.
VD: Khi trẻ biết bỏ rác vào thùng rác, tôi vỗ tay khen ngợi trẻ. Hoặc ôm trẻ vào lòng, nở một nụ cười, tuyên dương trẻ với các bạn khác. Để trẻ biết hành động của mình là tốt và sau sẽ phát huy. Còn các bạn sẽ học tập bạn để được cô khen.
III. Hiệu quả đạt được sau khi thực hiện biện pháp:
Với cách làm như trên, qua năm học vừa qua tôi thấy trẻ cũng đã có sự tiến bộ hơn so với đầu năm học.
Một số trẻ có ý thức hơn trong việc bỏ rác đúng nơi quy định, không vất rác bừa bãi trong khi tham gia các hoạt động
Một số trẻ đã có ý thức nhìn thấy rác (vỏ họp sữa, vỏ bánh kẹo…) thì nhặt bỏ vào thùng rác. Biết nhắc nhở khi thấy bố mẹ, anh chị bỏ rác không đúng nơi quy định
Qua các đợt kiểm tra của nhà trường, lớp tôi luôn đánh giá tốt trong giữ gìn vệ sinh.
Phụ huynh quan tâm, ủng hộ và thường xuyên kết hợp với giáo viên. Rèn kỹ năng vứt rác đúng nơi quy định cho trẻ tại nhà.
Theo khảo sát đầu năm, kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định của trẻ lớp 3 tuổi A3 chưa cao. Sau khi áp dụng biện pháp giúp trẻ bỏ rác đúng nơi quy định. Kết quả khảo sát trên trẻ đã có sự tiến bộ
Kết quả thể hiện cụ thể như sau:
| Nội dung | Tháng 9/2020 | Tháng 04/2021 | ||
| Đạt | Chưa đạt | Đạt | Chưa đạt | |
| Trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định | 5/14 = 35.7% | 9/14 = 64.3% | 12/14 = 85.8% | 2/14 = 14.2% |
| Trẻ có ý thức giữ gìn môi trường sạch sẽ | 3/14 = 21.4% | 11/14 = 78.6% | 11/14 = 78.6% | 3/14 = 21.4% |
* Hiệu quả kinh tế:
Biện pháp này không tốn kém nhiều về mặt kinh tế. Không mất nhiều thời gian, đồ dùng chuẩn bị ít, dễ thực hiện.
Biện pháp được áp dụng rộng rãi tại trường mầm non Phương Nam. Có thể dụng cho tất cả giáo viên đặc biệt là giáo viên mầm non.
Biện pháp được áp dụng cho các bậc cha mẹ học sinh. Khi hướng dẫn cho các con bỏ rác đúng nơi quy định khi ở nhà.
* Hiệu quả xã hội:
– Đối với trẻ:
Trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định.
Trẻ biết nhặt rác bỏ đúng nơi quy định khi thấy rác trên sân trường, nơi công cộng.
Trẻ biết giữ gìn vệ sinh lớp học, môi trường xung quanh trường học.
Trẻ không vứt rác bừa bãi tại lớp, trường và nơi công cộng.
– Đối với giáo viên:
Nhận thức rõ hơn về việc bỏ rác đúng nơi quy định là việc cần thiết. Giúp cho việc bảo vệ môi trường, đó là trách nhiệm của bản thân mỗi người.
– Đối với cha mẹ học sinh:
Cha mẹ học sinh nhận thấy tầm quan trọng của việc bỏ rác đúng nơi quy định. Từ đó kết hợp cùng cô giáo và nhà trường giáo dục trẻ bỏ rác đúng nơi quy định.
– Đối với cộng đồng:
Việc bỏ rác đúng nơi quy định giúp bảo vệ môi trường. Vì một trái đất xanh – sạch – đẹp.
IV. Kiến nghị, đề xuất:
Giáo viên: Tiếp tục áp dụng Biện pháp rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ mẫu giáo 3 tuổi A3 trường mầm non Phương Nam trong những tháng tiếp theo, để cuối năm trẻ đạt được kết quả cao hơn.
Phụ huynh: Thường xuyên kết hợp với giáo viên để rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ tại nhà cho trẻ tại nhà.
Trên đây là “Biện pháp rèn kỹ năng bỏ rác đúng nơi quy định cho trẻ lớp 3 – 4 tuổi”. Đang áp dụng hiệu quả cho trẻ tại lớp Mẫu giáo 3 – 4 tuổi A3. Trường mầm non Phương Nam, thành phố Uông Bí. Biện pháp này lần đầu được dùng để đăng ký thi giáo viên dạy giỏi. Cơ sở Giáo Dục mầm non cấp trường năm học 2021 – 2022. Và chưa được dùng để xét duyệt thành tích khen thưởng cá nhân trước đó.
Xem thêm: Biện pháp giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5-6 tuổi
